De fabriek Tereos, gehuisvest op negen hectare grond in het centrum van Aalst, blijft vragen oproepen. Eind vorig jaar stierf een 11-jarig kind onder de wielen van een van de vrachtwagens die op weg was naar Tereos. Nu er een andere Tereos-fabriek in Frankrijk dood en verderf zaait in de Schelde door een dijkbreuk van bietenpulp, stellen natuurorganisaties zich de vraag of dat in Aalst ook kan gebeuren.
“Terwijl een dijkbreuk aan de Tereos-fabriek in Lille zorgt voor dood en verderf op de Schelde, stonk het in Aalst de voorbije week uren in de wind. Nog meer dan onze Aalsterse zintuigen gewoon zijn. Voor de buren is de maat vol. Na diverse klachten aan Tereos dienen de omwonenden zelf elkaar in te lichten: de penetrante zwavelgeur was blijkbaar afkomstig van het reinigen van de waterzuiveringsinstallatie ter hoogte van de Alfred Nichelsstraat”, zeggen Grace De Smet en Kerim Helaut, woordvoerders van Terexit.
Urban legends uit wereld helpen
Een industrieterrein van negen hectare in het midden van de stad, met alle gevolgen van dien, de verontwaardiging daarover is de laatste jaren sterk gegroeid. “Een groep van meer dan twintig Aalstenaars die hun stad en haar imago een warm hart toedragen, hebben zich dan ook verenigd onder #TEREXIT”, zeggen Grace De Smet en Kerim Helaut. “Dit is een nieuw collectief waarop we burgers willen informeren, inspireren en activeren. Informeren, door het ontkrachten van urban legends met de nodige feiten en beeldmateriaal. Inspireren, door te kijken naar binnen- en buitenlandse voorbeelden die ook in Aalst mogelijk zijn voor de toekomst van de Tereos-site. Activeren, door mee een plan uit te werken om het ‘Eiland Chipka’ terug aan de Aalstenaar te geven.”
Urban legends, zoals het argument dat de fabriek er al lang stond en de scholen of de huizen pas achteraf gekomen zijn, lees je vaak op sociale media. Onzin natuurlijk. De wortels van Tereos en Amylum gaan terug tot 1873 met de oprichting van de firma Callebaut Frères et Lejeune, maar de impact van dat bedrijf was toen veel kleiner dan die van Tereos vandaag: er werd gestart in een gehuurd magazijn aan de Oude Dender, rechtover het Begijnhof, rechts van de Eilandstraat. Pas in 1984 zou het hele eiland Chipka, samen negen hectare, in handen zijn van de glucoseproducent. Burgercollectief Terexit wil die urban legends de wereld uit helpen.
Geurhinder
“Wíj schoppen de mensen een geweten. De houdbaarheidsdatum van de bio-ethanolfabriek, op een steenworp van de Grote Markt, is al lang voorbij en we begrijpen niet dat de stad en hogere overheid de fabriek blijft faciliteren”, klinkt het. “We roepen iedereen alvast op om onregelmatigheden, veelal geur- of geluidshinder, te melden via de website www.terexit.be“, stellen ze strijdvaardig. “Deze meldingen worden automatisch doorgestuurd naar de veiligheidscoördinator van Tereos, Milieudienst Vlaanderen en de milieudienst van de lokale politie.”
Sinds 2013 wordt de aanwezigheid van de bio-ethanolfabriek Tereos, beter bekend als ‘den Amylum’, regelmatig aangekaart. “Tegen de bouw van de nieuwe toren werden in 2018 een recordaantal van 632 bezwaarschriften verzameld, wat leidde tot grote politieke nervositeit. Eerder dit jaar werd – uniek in België – een tonnagebeperking in Aalst in het leven geroepen, helaas een direct gevolg van het dodelijke ongeval op de parking van Tereos (januari 2020). De uitrol werd intussen on hold gezet”, zeggen de woordvoerders.
“Al te vaak blijkt dat de Aalstenaar zich onbewust is van de risico’s van de fabriek en de enorme imagoschade dat deze inhoudt voor onze stad”, zegt Terexit. “Wij houden ons niet als makke lammetjes bezig met fake news, maar we zien het als onze plicht te informeren en inspireren. In de komende maanden zullen we steeds meer naar buiten treden met ons #Terexit-project.”
De toekomst van ons Chipka 